โรงเรียน‘ขยายโอกาส’คือพื้นที่แห่งความหวังสานฝันให้กับนักเรียนที่มีข้อจำกัดในการศึกษาต่อ

โรงเรียน‘ขยายโอกาส’คือพื้นที่แห่งความหวังสานฝันให้กับนักเรียนที่มีข้อจำกัดในการศึกษาต่อ

‘โอกาส’ คือ ‘สิ่งล้ำค่า’
เราจะ ‘ขยายโอกาส’ ให้กับนักเรียนของเรา
ในทางใดได้บ้าง….

โรงเรียน ‘ขยายโอกาส’ คือ พื้นที่แห่งความหวัง สานฝันให้กับนักเรียนที่มีข้อจำกัดในการศึกษาต่อ

ภาพบรรยากาศโรงเรียนขยายโอกาส ที่พี่มัธยมตอนต้น ต้องใช้ชีวิตร่วมกับน้องประถม นักเรียนหวังเพียงว่า… มาโรงเรียนเพื่อได้วุฒิ ม.3 เพื่อไปใช้ในการทำงานต่อเท่านั้น

นักเรียนขาดแรงจูงใจในการเรียน ขาด Growth Mindset

งานของครูประจำชั้นอีกหนึ่งอย่าง คือเราจะต้องไป ‘เยี่ยมบ้านนักเรียน’ ทุกคน
ทำให้เราพบว่า…
นักเรียนของเราส่วนใหญ่มีปัญหาทางครอบครัว ประกอบกับเป็นครอบครัวในชนบท สิ่งที่พอทำให้มีรายได้ก็เป็นการทำไร่ ทำนา รับจ้างทั่วไป ทำให้ด้านการเงินไม่มีความพร้อมเท่าไหร่

นี่คงเป็นเหตุผลที่ทำให้ทางครอบครัวตัดสินใจให้เขาเรียนในโรงเรียนใกล้บ้าน และเป็นโรงเรียน “ขยายโอกาส” ที่ทำให้เขาจบการศึกษาภาคบังคับได้

เราเคยถามนักเรียนถึงความฝันและอาชีพในฝัน แน่นอน!! มันคือความฝัน…

“หนูอยากเป็นพยาบาล แต่..ไม่รู้หนูจะได้เรียนไหม?”
“ผมคงต้องไปเรียนช่างไฟละครับครู…พ่อ(ลุง)ของผมเขาเป็นช่างไฟครับ”
“หนูยังไม่รู้เลยค่ะ”
“เอ่อ…ขอหนูจบ ม.3 ก่อนนะคะครู”

เขามีความฝันเป็นเขาเอง แต่หลายคนตัดพ้อและไม่ทำให้ฝันเติบโตด้วยปัจจัยหลายๆอย่าง
ในฐานะครูเกิดคำถามในใจว่า “แล้วเราสามารถทำอะไรได้บ้าง ? ”

หากเขาไม่อยากแข่งขัน เราจึงต้องสร้างการเติบโตจากภายใน ทำให้เขาเกิด Growth Mindset
การเรียนการสอนจึงต้องเน้นไปที่ “ทักษะชีวิต” ถ้าเราเรียนตามหนังสือ ตามตัวชี้วัด เด็กจะเบื่อ และคิดว่าไกลตัว เราจึงได้บูรณาการเข้ากับวิชาอื่น ๆ ย่อยเนื้อหา ยำเนื้อหา หลอมรวมออกมาเป็นกิจกรรม…

ให้เขาได้เรียนรู้จากสิ่งที่ใกล้ตัว เรียนรู้จากสิ่งที่เขามี

ในการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ก็พยายามปรับเปลี่ยนวิธีการสอนให้เกิดประสบการณ์ตรงมากขึ้น เช่น

การเรียนเรื่อง ‘ดินที่เหมาะสมต่อการเพาะปลูก’ และ ‘การศึกษาพันธุ์ข้าว’

เราก็ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ทำโปรเจกค์เล็ก ๆ เพื่อเข้าไปต้นข้าวในนา และสัมภาษณ์ผู้ปกครอง เรื่อง พันธุ์ข้าวที่ปลูกข้าวในปีนี้ด้วย เชื่อมโยงไปถึงการศึกษาระบบนิเวศในท้องถิ่นของนักเรียนในเรื่องระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อม

การเรียนการสอนที่เน้นไปที่ “ทักษะชีวิต” ให้ความรู้เรื่องทักษะ ประสบการณ์ตรงให้กับนักเรียนมากขึ้นให้เด็ก ๆ ทำ ไม่มีทฤษฎีหรือการวางแผนอะไรที่เป็นทางการ
เรียนรู้จากปัญหาตรงหน้ากล้าที่จะพลาด (Fail Fast) เพื่อให้นักเรียนได้เกิดการเรียนรู้ของเขาเอง

การเรียนรู้ที่สดใหม่จากตัวเขาเอง นั่นแหละคุณค่าที่เกิดจากการเรียนรู้แท้จริง

ในการลงมือทำทุกครั้ง เราพบว่า…
เรามีความสุขที่ได้เห็นเด็ก ๆ ตั้งใจทำ เห็นรอยยิ้มของพวกเขาที่ได้เห็นผลงานชิ้นโบว์แดงนั้น
เราเชื่อว่า…เขาคงมีความสุขไม่แพ้กัน

“เรียนคือเล่น เล่น ให้เกิดการเรียนรู้”

มากกว่า ‘โรงเรียนขยายโอกาส’ คือ ‘ครูผู้ขยายโอกาส’ โอกาสจะไม่เกิดขึ้นเลย หากเรารอให้มันไหลมาเจอนักเรียนเรา

มาร่วมสร้างโอกาสให้เกิดขึ้นกับนักเรียนของเรา ภายใต้บริบทที่แตกต่าง ให้เขาได้มีเส้นทางในแบบของเขาเอง เส้นทางที่เขาเลือกชนิดดอกไม้ที่เขาอยากโรยก่อนก้าวเดินเอง เราอาจเป็นเพียงผู้ช่วยหาแหล่งพันธุ์ดอกไม้ให้เขาใช้โรยบนทางเดิน…

ครูฝน
สายฝน จันบุตราช
โรงเรียนบ้านหนองแวงบ่อแก้ว
Fonsai Saifon