ถอดรหัสเด็กช้างเผือกสมัครทุนODOS พบว่ากว่าครึ่งเป็นเด็กยากจนที่มีศักยภาพสูง หากเด็กทุกคนได้รับโอกาสทางการศึกษาที่เสมอภาค ย่อมสามารถก้าวข้ามข้อจำกัดทางเศรษฐกิจและสังคมได้
ดร.ไกรยส ภัทราวาท ผู้จัดการกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) กล่าวว่า การดำเนินการรับสมัครทุนโอดอสในรุ่นที่ 1 ซึ่งเปิดรับสมัครนักเรียนชั้น ม.6 และ ปวช.3 โดยปิดการรับสมัครเมื่อวันที่ 9 ก.ค.ที่ผ่านมา ได้รับการตอบรับอย่างกว้างขวาง มีนักเรียนที่ได้รับการเสนอชื่อและยืนยันใบสมัครเรียบร้อยแล้วจำนวน 1,718 คน (แบ่งเป็นนักเรียน ม.6 จำนวน 1,551 คน และ ปวช.3 จำนวน 167 คน) ในจำนวนนี้กว่าครึ่งเป็นนักเรียนจากครัวเรือนยากจนและยากจนพิเศษ จำนวน 817 คน คิดเป็น 47.56% และอีก 901 คน หรือ 52.44% มาจากครัวเรือนที่มีรายได้ไม่เกินปีละ 12,000 บาท ที่สะท้อนให้เห็นชัดเจนคือ จากจำนวนนักเรียนทั้งหมดดังกล่าว มีถึง 1,278 คน ที่มีเกรดเฉลี่ยสะสมในช่วง 3.50–4.00 ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า เด็กยากจนจำนวนมากมีศักยภาพทางวิชาการสูง และหากได้รับโอกาสที่เหมาะสม ย่อมสามารถก้าวข้ามข้อจำกัดทางเศรษฐกิจและสังคมได้อย่างแน่นอน
“ผมขอขอบคุณครูและสถานศึกษาทุกแห่งที่ร่วมกันค้นหาและเสนอชื่อนักเรียนทุน ODOS รุ่นที่ 1 ทำให้เราค้นพบนักเรียนช้างเผือกที่มีผลการเรียนดีแต่มีต้นทุนชีวิตไม่เท่ากับคนอื่น ให้ได้เข้าถึงโอกาสทางการศึกษาที่สูงขึ้น ซึ่งบทบาทของสถานศึกษามีความสำคัญอย่างมาก เพราะครูและผู้บริหารโรงเรียนคือผู้ที่รู้จักนักเรียนดีที่สุด และเป็นกลไกหลักในการส่งต่อโอกาสให้ถึงมือเด็กที่เหมาะสม” ดร.ไกรยส กล่าว
“ทุน ODOS ของรัฐบาลจะเป็นส่วนหนึ่งของมาตรการที่ช่วยปิดช่องว่างสำคัญในเส้นทางการศึกษาของเด็กยากจน จากรายงานความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาของ กสศ. พบว่า ในปีการศึกษา 2567 มีนักเรียนยากจนและนักเรียนยากจนพิเศษ จำนวนเพียง 22,345 คน จากนักเรียนทั้งหมด 165,585 คน หรือคิดเป็น 13.49% เท่านั้น ที่สามารถคงอยู่ในระบบการศึกษาจนสามารถเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาได้ ซึ่งต่ำกว่าค่าเฉลี่ยอัตราการเรียนต่อระดับอุดมศึกษาของประชากรไทยกว่า 2 เท่า”
“นี่คือโจทย์สำคัญที่ กสศ. ร่วมมือกับหน่วยงานต่าง ๆ ผลักดันการสร้างหลักประกันโอกาสทางการศึกษาให้เด็กเยาวชนตลอด 20 ปี จากปฐมวัยถึงมีงานทำผ่านการบูรณาการข้อมูลรายบุคคล”
นี่คือการใช้ประโยชน์จากฐานข้อมูลของนักเรียนยากจนพิเศษ 1.34 ล้านคน ระบบชี้เป้าและส่งต่อของกสศ. เพื่อให้น้อง ๆ ได้รับการสนับสนุนโอกาสทางการศึกษาเต็มศักยภาพจากแหล่งทุนต่าง ๆ ทั้ง ภาครัฐ เอกชน มูลนิธิ และประชาชน