จิตศึกษาเห็นผลช่วยเด็กพิเศษนิ่งขึ้น ดึงเด็กหลังห้องกลับมาเรียนทันเพื่อน

จิตศึกษาเห็นผลช่วยเด็กพิเศษนิ่งขึ้น ดึงเด็กหลังห้องกลับมาเรียนทันเพื่อน

ความเสมอภาคทางการศึกษาไม่ได้หมายถึงแค่เพียงการให้ความช่วยเหลือเรื่องทุนทรัพย์สำหรับนักเรียนที่ขาดแคลนเท่านั้น แต่ยังหมายรวมไปถึงการทำให้เด็กทุกคนในชั้นเรียนได้รับการศึกษาอย่างเท่าเทียมไม่มีใครถูกทิ้งไว้ข้างหลัง

สอดรับกับวัตถุประสงค์ของโครงการพัฒนาครูและโรงเรียนเพื่อยกระดับคุณภาพการศึกษาอย่างต่อเนื่อง หรือ TSQP ของกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) ที่ต้องการพัฒนารูปแบบเรียนการสอนในโรงเรียนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นทัดเทียมกับโรงเรียนขนาดใหญ่หรือโรงเรียนในเมือง

ครูแอ๊ะ กมลลักษณ์ นนทะสร ครูอนุบาล 3 จากโรงเรียนชุมชนวัดควนมีด อ.จะนะ จ.สงขลา หนึ่งในโรงเรียนที่ได้รับการถ่ายทอดรูปแบบการเรียนการสอนแบบ Active Learning จากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ผ่านโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อย และแบบโครงงานฐานวิจัยยืนยันว่ารูปแบบการสอนนี้ทำให้เด็กมีพัฒนาการดีขึ้น กล้าคิด กล้าตอบคำถาม มีความสร้างสรรค์มากขึ้น

​”ที่เห็นได้ชัดคือน้องคนหนึ่งเป็นเด็กพิเศษที่มีทักษะการใช้ชีวิตปกติให้ไปสำรวจขุดดินทำได้หมด แต่จะมีอาการไม่ค่อยนิ่ง อยากทำอะไรก็ทำเดินไปเดินมาในห้องเดิม ครูก็ใช้ทั้งไม้อ่อนไม้แข็งแต่ก็ยังไม่ได้ผล พอเริ่มนำรูปแบบ ’จิตศึกษา’ ที่ได้รับการอบรมมาปรับใช้จึงเห็นผลการเปลี่ยนแปลงว่าเด็กนิ่งขึ้นมาก จนคุณยายที่บ้านบอกว่าให้กินยาลดลง” ครูแอ๊ะ เล่าผลลัพธ์

ครูแอ๊ะอธิบายด้วยว่า รูปแบบจิตศึกษาที่นำมาใช้คือการสร้างสมาธิให้เด็กดึงเข้ามาจดจ่อกับสิ่งที่ทำโดยใช้รูปแบบเพลงนั่งสมาธิแห่งความสุข ประกอบการทำท่าทางซึ่งน้องเขาชอบเสียงเพลงกระบวนการเลยง่ายขึ้น ช่วงหลังได้อาสาเป็นคนนำเพื่อนๆ อาสานำสวดมนต์ ทำให้เขามีความสุขกับการทำกิจกรรมอื่นๆ ไปด้วย

“การสอนแบบนี้จะพยายามดึงเด็กหลังห้องให้กลับมาเท่าเพื่อน เราไม่กะเกณฑ์ว่าใครจะต้องตอบคำถาม แต่บอกว่าทุกคนจะต้องตอบคำถามและมีกติกา ว่าหากจะตอบให้ยกมือและฟังคำตอบของเพื่อนให้จบ ไม่ตอบซ้ำกับคำตอบเพื่อนเพื่อให้เด็กคิด ส่วนคนที่ไม่ตอบก็จะให้เด็กๆ เสนอ ว่าจะทำยังไงก็มีการเสนอว่าให้ไปนั่งตรงมุมนั้นมุมนี้ เด็กที่เคยนั่งเงียบนิ่งก็จะเริ่มยกมือตอบเราก็ต้องชมให้เพื่อนตบมือให้กำลังใจ จากนั้นเขาจะเข้ามามีส่วนร่วม ไม่จำเป็นต้องไปอยู่แถวหน้าให้เขามาอยู่ร่วมกับเพื่อนได้ก็พอ” ครูแอ๊ะ อธิบาย

ครูแอ๊ะ ยอมรับว่า การปรับรูปแบบการสอนก็ไม่ง่ายนักเพราะสอนแบบเดิมมา 27 ปี เมื่ออบรมครั้งแรกเขายังไม่ได้บอกอะไร เขาสอนเรื่องแรงตึงผิวเราก็ยังไม่เข้าใจ เลยกลับไปให้เขาสอนใหม่ พอเราเข้าใจก็ง่ายเอามาปรับใช้สอนเด็กเห็นผล ตรงนี้ถือเป็นทางสว่างที่ทำให้เด็กได้เรียนรู้ จากเดิมที่เราทำการทดลองก็แค่บอกให้ทดลองจดบันทึก แต่รูปแบบใหม่เราจะต้องให้เขาคิดอธิบายได้ด้วยตัวเองไม่ต้องให้ครูบอก ยกตัวอย่างเช่นการทดลองเรื่องความลับของสีดำที่หยดน้ำไปแล้วสีดำหายไป กลายเป็นสีน้ำเงินขอบๆ เด็กก็จะคิดแล้วก็สรุปว่าเพราะน้ำเป็นตัวทำละลาย เด็กก็สนุก ได้ความรู้ เริ่มรู้จักตั้งคำถาม คิดหาคำตอบ​ เริ่มรู้จักสังเกต

ไม่ต่างอะไรจากความคิดเห็นของ ครูนัฐพงษ์​ ดินนุ้ย ครูอนุบาล 2 จากโรงเรียนบ้านท่าชะมวง จ.สตูล กล่าวว่า หลังจากที่ได้นำรูปแบบการเรียนแบบบ้านวิทยาศาสตร์มาใช้ทำให้เด็กมีความสนใจมากขึ้น กล้าคิด กล้าตอบคำถาม เด็กพิเศษ เด็กออทิสติก สามารถทำกิจกรรมร่วมกับเพื่อนได้มากขึ้นกว่าเดิม โดยใช้กิจกรรมเรื่องจิตศึกษาเข้ามาช่วยดึงความสนใจเด็กร่วมด้วย สำหรับในส่วนการทดลองก็จะให้เด็กทำตามคำสั่งและลงมือปฏิบัติเองจากเดิมที่ครูจะทำให้ดูก่อน แต่รูปแบบใหม่จะให้เด็กทดลองเองและหาข้อสรุปเอง

“เด็กเขาจะแย่งกันตอบอย่างพรั่งพรู ไม่ต้องบังคับให้พูด เพราะเป็นสิ่งที่เขาพบเองประสบเองผ่านการทดลองโดยตรง​ที่เห็นเอง ตอนให้เด็กพูดคุยหาคำตอบเราก็ไม่บังคับให้เขาพูดภาษากลาง ให้เขาพูดใต้ได้เลยเพื่อให้เกิดการคิด พูดคุยได้อย่างมีอิสระไม่มีข้อจำกัด พอเราเห็นว่าเขาสามารถทำได้ไปตามกิจกรรมที่ขยับไปทีละนิด เราก็ภูมิใจที่เขาทำได้ รูปแบบการเรียนแบบนี้จึงถือว่าเป็นรูปแบบที่ดี ทำให้เด็กได้คิดมากขึ้น มีประโยชน์กับเด็ก” ​ครูนัฐพงษ์ กล่าวถึงประโยชน์และความเปลี่ยนแปลง

รายชื่อโรงเรียน พื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

จังหวัด นราธิวาส จำนวน 4 โรงเรียน

  • โรงเรียนผดุงมาตร
  • โรงเรียนสวนพระยาวิทยา
  • โรงเรียนราชพัฒนา
  • โรงเรียนนราสิกขาลัย

จังหวัดยะลา จำนวน 15 โรงเรียน

  • โรงเรียนไทยรัฐวิทยา 94 (บ้านบ่อน้ำร้อน)
  • โรงเรียนคุรุชนพัฒนา
  • โรงเรียนบ้านตาเซะ
  • โรงเรียนบ้านราโมง
  • โรงเรียนบ้านกาตอง
  • โรงเรียนบ้านหลักเขต
  • โรงเรียนพัฒนาบาลอ
  • โรงเรียนบ้านโกตาบารู
  • โรงเรียนบ้านตะโละหะลอ
  • โรงเรียนบ้านเยาะ
  • โรงเรียนบ้านโต
  • โรงเรียนบ้านลูโบ๊ะปันยัง
  • โรงเรียนบ้านคลองน้ำใส
  • โรงเรียนบ้านสะเอะ
  • โรงเรียนกาบังพิทยาคม

จังหวัดปัตตานี จำนวน 16 โรงเรียน

  • โรงเรียนวุฒิชัยวิทยา
  • โรงเรียนนิคมสร้างตนเองโคกโพธิ์ มิตรภาพที่ 148
  • โรงเรียนบ้านบางมะรวด
  • โรงเรียนบ้านท่าน้ำตะวันออก
  • โรงเรียนบ้านน้ำบ่อ
  • โรงเรียนบ้านปาลัส
  • โรงเรียนบ้านตรัง
  • โรงเรียนบ้านกระเสาะ
  • โรงเรียนบ้านบูดี
  • โรงเรียนบ้านฝาง
  • โรงเรียนบ้านตะโละไกรทอง
  • โรงเรียนบ้านน้ำดำ
  • โรงเรียนบ้านโลทู
  • โรงเรียนบ้านวังกว้าง
  • โรงเรียนสะนอพิทยาคม
  • โรงเรียนวังกะพ้อพิทยาคม

รายชื่อโรงเรียน ภาคตะวันตก

จังหวัดตาก จำนวน 1 โรงเรียน

  • โรงเรียนบ้านร่มเกล้า 2

รายชื่อโรงเรียน พื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

จังหวัด นราธิวาส จำนวน 6 โรงเรียน

  • โรงเรียนผดุงมาตร
  • โรงเรียนสวนพระยาวิทยา
  • โรงเรียนราชพัฒนา
  • โรงเรียนนราสิกขาลัย
  • โรงเรียนพิทักษ์วิยากุมุง
  • บ้านบูเก๊ะตาโมง มิตรภาพที่ 128

จังหวัดสงขลา จำนวน 20 โรงเรียน

  • โรงเรียนบ้านม้างอน
  • โรงเรียนวัดประจ่า
  • โรงเรียนจะนะชนูปถัมภ์
  • โรงเรียนบ้านป่าโอน
  • โรงเรียนชุมชนนิคม สร้างตนเองเทพา
  • โรงเรียนบ้านกระอาน
  • โรงเรียนบ้านวังใหญ่
  • โรงเรียนเทพา
  • โรงเรียนบ้านป่าเร็ด
  • โรงเรียนบ้านนาปรัง
  • โรงเรียนทับช้างวิทยาคม
  • โรงเรียนชุมชนบ้านนากัน
  • โรงเรียนบ้านโคกตก
  • โรงเรียนบ้านคอลอมุดอ
  • โรงเรียนบ้านบาโหย
  • โรงเรียนเขาแดงกุศลวิทยา
  • โรงเรียนบ้านเขาพระ
  • โรงเรียนบ้านพระพุทธ
  • โรงเรียนบ้านปากบางนาทับ
  • โรงเรียนบ้านคูนายสังข์

จังหวัดยะลา จำนวน 10 โรงเรียน

  • โรงเรียนบ้านราโมง
  • โรงเรียนพัฒนาบาลอ
  • โรงเรียนบ้านโกตาบารู
  • โรงเรียนบ้านตะโละหะลอ
  • โรงเรียนบ้านคลองน้ำใส
  • โรงเรียนบ้านสะเอะ
  • โรงเรียนกาบังพิทยาคม
  • บ้านด่านสันติราษฎร์
  • อัยเยอร์เวง
  • บ้านจุโป

จังหวัดปัตตานี จำนวน 8 โรงเรียน

  • โรงเรียนวุฒิชัยวิทยา
  • โรงเรียนบ้านกระเสาะ
  • โรงเรียนบ้านตะโละไกรทอง
  • โรงเรียนบ้านน้ำดำ
  • โรงเรียนบ้านโลทู
  • โรงเรียนบ้านวังกว้าง
  • โรงเรียนวังกะพ้อพิทยาคม
  • บ้านบางทัน

รายชื่อโรงเรียน ภาคตะวันตก

จังหวัดตาก จำนวน 1 โรงเรียน

  • โรงเรียนบ้านร่มเกล้า 2